Trong thơ ca ở Việt Nam, từ “Sen vàng” và tên làng "Kim Liên" là lấy từ điển tích ở các sách của Trung Quốc: “Theo các từ điển của Trung Quốc như Từ Nguyên và Từ Hải thì (Kim Liên) nghĩa như sau: Kim - vàng; Liên - hoa sen; Kim Liên - hoa sen bằng vàng thật.
Kim Liên là xã có vị trí chính trị đặc biệt, là nơi có nhiều di tích lịch sử văn hóa, trong đó có Khu di tích Kim Liên nơi lưu giữ những kỷ niệm gắn liền với quê hương, gia đình và thời niên thiếu của Bác Hồ, cũng như những lần Bác về thăm quê; hàng năm Kim Liên vinh dự được đón tiếp hàng triệu lượt khách quốc tế trong và ngoài nước về tham quan và tìm hiểu về quê hương, thân thế và sự nghiệp của Người.
Quê nội của Bác tại Làng Sen gồm các di tích nhà cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc , Nhà cụ Nguyễn Sinh Nhậm, Nhà thờ họ Nguyễn Sinh, Nhà cụ cử nhân Vương Thúc Quý( thầy giáo khai tâm của Bác), Lò rèn cố Điền, Giếng Cốc, Sân vận động làng Sen, Đền làng Sen, Núi Chung, Đền thờ Tướng quân Nguyễn Đắc Đài.
Nằm trong khuôn viên Quê Nội, khu trưng bày được xây dựng từ 1970, là bảo tàng đầu tiên trong cả nước trưng bày tiểu sử của Bác. Sau khi hệ thống bảo tàng Hồ Chí Minh ra đời, việc trưng bày ở đây chuyển thành trưng bày bổ sung di tích với những giải pháp mỹ thuật sáng tạo nhằm tôn vinh các tài liệu, hiện vật, tạo được cảm xúc, hấp dẫn đối với tình cảm của đồng bào, đồng chí trong nước và bạn bè Quốc tế đối với Bác.
Quê ngoại của Bác nằm tại làng Hoàng Trù gồm có: Ngôi nhà ba gian, mái lợp lá, xung quanh che phên gia đình bác sinh sống, nhà cụ Hoàng Xuân Đường, nhà thờ chi họ Hoàng Xuân.
Hàng năm vào những ngày lễ, đặc biệt là dịp sinh nhật Bác (ngày 19/5), nhân dân từ khắp mọi miền đất nước lại về đây thăm quê hương Bác Hồ - Khu di tích Kim Liên (Nam Đàn, Nghệ An) để tưởng nhớ công ơn to lớn của Người, và tham dự Lễ hội làng Sen quê Bác khai mở từ “Liên hoan tiếng hát làng Sen”. Đây cũng là dịp để các đoàn nghệ thuật quần chúng trong cả nước gặp gỡ, giao lưu và cùng nhau trình diễn những tiết mục đặc sắc của điệu hát ví phường vải.
Trong công cuộc kháng chiến, xây dựng và bảo vệ tổ quốc với tính thần và truyền thống văn hóa và tinh thần cách mạng, xã Kim Liên có hàng ngàn quân nhân, thanh niên xung phong, tình nguyện lên đường chiến đấu bảo vệ Tổ Quốc, một số lớn các Đ/c đã hy sinh và mãi mãi ở lại nơi chiến trường, trên toàn xã hiện nay có 564 gia đình có công với Cách Mạng, 22 mẹ được công nhận là bà mẹ Việt Nam anh hùng, trong đó có 01 bà mẹ Việt Nam anh hùng còn sống và 21 bà mẹ Việt Nam anh hùng đã qua đời, 03 Liệt sỹ Quốc tế, 179 liệt sỹ chống Pháp, chống Mỹ và giặc ngoại xâm, 07 cán bộ tiền khởi nghĩa, 173 thương binh qua các thời kỳ kháng chiến, 101 bệnh binh, 182 gia đình Liệt sỹ, 96 người tham gia kháng chiến và thân nhân bị nhiểm chất độc hóa học, 02 người tham gia kháng chiến bị tù đày, rất nhiều gia đình là thân nhân 2 liệt sỹ, 3 liệt sỹ, và rất nhiều cán bộ quân đội trung, cao cấp đã nghĩ hưu.
Với truyền thống văn hóa hào hùng, Xã Kim Liên được Nhà nước phong tặng xã Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân năm 1997, xã văn hóa năm 2006, Năm 2014 xã được tỉnh Nghệ An công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới, Huyện công nhận xã Văn hóa nông thôn mới và UBND tỉnh Nghệ An đã tổ chức thẩm định đề nghị công nhận xã đạt chuẩn Nông thôn mới nâng cao vào cuối năm 2020.
|