Trường THPT Diễn Châu 5 (Tiền thân là trường THPT Bán công Diễn Châu) được thành lập vào tháng 9 năm 1999 theo quyết định 2891/QĐ-UBND ngày 03 tháng 9 năm 1999 của UBND tỉnh Nghệ An, đóng trên địa bàn xã Diễn Thọ, phía Nam huyện Diễn Châu. Ngày đầu, trường có 9 lớp với hơn 400 học sinh, 15 cán bộ, giáo viên, nhân viên; Chi bộ Đảng gồm 5 đồng chí. Học kỳ I của năm học đầu tiên, trường còn phải mượn địa điểm của trường Nguyễn Xuân Ôn để giảng dạy và học tập.
Tháng 2 năm 2000, trường chuyển về “Nơi ở” của mình. Được sự quan tâm của Huyện Uỷ, UBND huyện Diễn Châu, trường đã có được cơ ngơi đầu tiên với 2 dãy nhà cấp 4 gồm 10 phòng học, một dãy nhà 4 gian dành cho nơi làm việc của cán bộ, giáo viên. Mọi tiện nghi làm việc gần như bắt đầu từ con số không.
Đến nay, trường đã có một cơ sở khá khang trang, đẹp mắt với 40 phòng học (trong đó có 28 phòng học nhà cao tầng); cán bộ, giáo viên, nhân viên gồm 81 người với 1568 học sinh. Mười năm xây dựng và trưởng thành, trải qua bao khó khăn vất vả, đối mặt với bao thử thách, trường THPT Diễn Châu 5 đã đạt được nhiều thành tích trên các mặt hoạt động giáo dục.
Trường THPT Diễn Châu 5
Trước yêu cầu nhiệm vụ của công tác giáo dục, đội ngũ cán bộ giáo viên, công nhân viên đã không ngừng phấn đấu vươn lên. Hiện nay, trường đã có 5 giáo viên có trình độ thạc sỹ; 4 giáo viên đang theo học thạc sỹ; 3 trên tổng số 6 nhân viên có bằng tốt nghiệp đại học chuyên ngành; 5 giáo viên đạt danh hiệu giáo viên giỏi cấp Tỉnh. Đây chính là những nhân tố quan trọng góp phần vào sự thành công của nhà trường. Năm học 2004 – 2005 trường được Bộ trưởng Bộ giáo dục tặng bằng khen; Năm học 2006 – 2007 trường được UBND tỉnh Nghệ An tặng bằng khen; Các tổ chức quần chúng, các tổ chuyên môn luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Mười năm qua, nhiều học sinh các thế hệ nhà trường đã thành đạt trên nhiều lĩnh vực. Có 215 em đạt danh hiệu học sinh giỏi cấp tỉnh ở các bộ môn; có 4700 học sinh tốt nghiệp ra trường, hàng trăm học sinh đã và đang theo học tại các trường Đại học, Cao đẳng trong cả nước. Nhiều học sinh đậu Đại học với điểm số cao như em Lưu Văn Hữu (học sinh khoá 2003 – 2004) đạt 28 điểm; em Cao Xuân Dũng (học sinh khoá 2003 – 2004) đạt 28 điểm; Đặc biệt có em Phạm Văn Minh đã đạt danh hiệu thủ khoa các khối thi vào Đại học năm 2009 (trong tổng số 15 học sinh đậu thủ khoa các khối thi toàn Tỉnh năm 2009). Trong số những học sinh ấy đã có 5 em trở thành thầy giáo, cô giáo trở về giảng dạy tại trường, chất lượng giáo dục nhà trường ngày một tăng lên. Sau 3 năm thực hiện cuộc vận động “Hai không” năm học 2008 – 2009, tỷ lệ học sinh đậu tốt nghiệp của trường đạt 96,01% (đứng thứ 18 toàn tỉnh); Tỷ lệ học sinh đậu vào Đại học, Cao đẳng là 26%.
Hưởng ứng 3 cuộc vận động lớn: Cuộc vận động “Hai không”; Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và Cuộc vận động “Mỗi thầy cô là một tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo” cùng phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”nhà trường đang xây dựng và triển khai kế hoạch một cách nghiêm túc, có hiệu quả, được sự đồng tình ủng hộ của chính quyền địa phơng và sự đánh giá cao của phụ huynh học sinh.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ giáo dục, ngoài việc nâng cao chất lượng văn hoá, trường THPT Diễn Châu 5 luôn chú trọng đến sự phát triển toàn diện của học sinh. Việc “Dạy chữ” phải đi đôi với dạy “Làm người” giúp các em có được những kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Chính vì vậy, cùng với phong trào dạy và học, trường luôn luôn quan tâm đến việc tổ chức các phong trào văn hoá văn nghệ, thể dục, thể thao. Các hoạt động này thực sự là một sân chơi bổ ích, có ý nghĩa thiết thực, vừa phát huy được năng lực sở trường vốn có của nhiều học sinh, vừa góp phần bồi đắp tư tưởng, tình cảm đối với các em. Tinh thần đoàn kết, ý chí vuợt khó vươn lên trong học tập và rèn luyện được thôi thúc và phát huy qua các cuộc thi trí tuệ mang màu sắc tuổi trẻ như: Tài trí học đường, câu lạc bộ văn nghệ dân gian; Câu lạc bộ tiếng Anh và gần đây nhất là cuộc thi “Rung chuông vàng” do Đoàn trường chủ trì thực hiện. Đây cũng là những hoạt động góp phần tích cực vào phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
Mỗi bước đi trên chặng đường đã qua đều để lại những dấu ấn khó quên. Truyền thống mà trường THPT Diễn Châu 5 tạo dựng được là tài sản vô giá được kết tinh từ mồ hôi, công sức của nhiều thế hệ. Có được những kết quả như trên, chúng ta không thể phủ nhận được sự nỗ lực rèn luyện, tinh thần ham học hỏi, ý thức chăm ngoan của các em học sinh, đồng thời phải kể phần nhiều tâm huyết, trách nhiệm nghề nghiệp của các thầy giáo, cô giáo. Là khả năng quản lý và quyết tâm lãnh đạo của nhà trường với tinh thần Dân chủ - Kỷ cương - Tình thương - Trách nhiệm.
Cuộc sống luôn phát triển, trường THPT Diễn Châu 5 không thể thoả mãn. So với yêu cầu nhiệm vụ của sự nghiệp giáo dục, vẫn còn nhiều điều trường phải trăn trở: Làm thế nào để có nhiều học sinh giỏi Tỉnh?. Nhiều học sinh đậu vào các trường Đại học, Cao đẳng với điểm số cao? Làm sao để trường sẽ là điểm đến đầy hứa hẹn của đội ngũ giáo viên và học sinh? Trường đạt chuẩn Quốc gia vào thời điểm nào?.
Từ những trăn trở, suy tư, những ớc vọng lớn lao được vươn xa hơn nữa, thầy - trò trường THPT Diễn Châu 5 đang nỗ lực hết mình phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, không ngừng nâng cao chất lượng trình độ đội ngũ nhà giáo, xây dựng lối sống đạo dức có trách nhiệm với công việc. Từ đó góp một phần công sức của mình vào công cuộc xây dựng một nền giáo dục bền vững của Tỉnh nhà và công cuộc Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá đất nước.